نچدے
اکھر
لیکھک
شہزاد
اسلم
اوہدا جنم کیویں تے کد ہویا کوئی وی نئیں
سی جاندا ۔ جان وی کیویں سکدا سی کیوں جے اوہدی جنم بھومی تے اس گندے مندے آدمی دا
دماغ سی جیہڑا لمے لمے بال تے داڑھی وچ مونہہ لکو کے شہر دی وڈی سڑک دے کنڈے پیا
رہندا تے سویر کویل ،دھپ مینہ تے سردی گرمی دے پالے سیک دی پرواہ ای نہ کردا ۔
اوہ
کتھوں تے کد آیا کسے نوں وی نہ تے پرواہ سی تے نہ ای جانن دی لوڑ سی ۔ لوکی وی
اونوں فقیر سمجھ کے ایناں ای ویکھدے جناں اوہ فٹ پاتھ نوں ویکھدے سن ۔ فقیر نوں وی
کسے دی پرواہ نہیں سی کیوں جے اوہ فقیر سی ۔ایس کرکے کسے نیں وی اوہنوں فٹ پاتھ دی
کج فٹ تھاں چھڈن دا ناں آکھیا ۔ نقصان ناں کرے تے لوکی رچھ نوں وی کول بھا لیندے
نیں ۔ فقیر جدوں وی سو جاندا اوہدا وجود آپے ای گھمن گھیری پا کے خاباں وچ نچن ٹپن
لگ پیندا تے پڑچھاواں بن کے نگری نگری تے گھروں گھر پھردا پھراندا دوجے لوکاں دے
دماکاں وچ سن لا کے اوہناں نوں اپنی بولی بولن لئی اچیردا ۔ کج چر مگروں اوہدی
بولی تے شہر دیاں کدھاں وی بولن لگ پیاں ۔ جتھے کدی سنیاسی بابا دے ٹوٹکیاں دی
مشہوری لئی کالے رنگ دے اکھر مونہہ اڈ کے لمے پئے رہندے اوتھے ہن فقیر دے پڑچھاویں
دی بولی دے اکھر نچدے دسدے ۔ ایہناں اکھراں دی حیاتی وی کج گھنٹے ای ہوندی کیوں جے
چٹے رنگ دا پانی اوہناں نوں ڈوب کے مار دیندا ۔ فقیر جد وی ہتھ پیر ہلان تو اگیرے
اکھاں کھولدا تے پڑچھاواں بھج کے فر اوہدے دماک وچ وڑ جاندا ۔
اک دن ایہہ پڑچھاواں شہر دی یونیورسٹی وڑ
گیا تے کج چر مگروں سٹوڈنٹ گلاں کرن لگ پئے کہ ایتھے کج وی ٹھیک نئیں تے جد اوہناں
نے کھلو کے اواز نہ کڈھی تے فر انج ای مردے رہواں گے ۔ ایہناں جوان سٹوڈنٹاں نوں
صرف جندڑی تے اوہدے خاب ای دسدے ۔ موت دا ڈر اوہناں دے کولوں وی نئی سی لنگدا ۔
جوانی دے خاب موت دی کنڈ لاؤن لئی چوکھا زور لاندے نیں ۔ یونیورسٹی دے سٹوڈنٹ اک
دن جدوں باہر نکل کے نعرے مارن لگ پئے تے شہر وچ رولا پے گیا ۔ اخباراں وچ خبراں
چھپن لگ پیاں کہ سٹوڈنٹ 1968 دے فرانس دے ہنگامے وانگ ٹر پئے نیں تے اوہناں دیاں
مانگاں وی اوہی نیں ۔ حکومت وی ایہناں منڈیاں دا لتر پولا کرن دا فیصلہ کیتی بیٹھی
سی ۔ پڑچھاواں وی فقیر دے دماغ وچ ٹوبھے لاندا تے اوتھوں ون سونے اکھر تے گلاں چا
چا کے دوجے لوکاں دے ذہناں وچ وڑ وڑ کے لددا جاندا ۔ اوہنوں آپ وی ڈوبھے لا لا کے
گلاں تے سوچاں لبھن وچ سواد آوندا ۔ یونیورسٹی وچ پڑچھانوے دا اک ہور پھیرا پیا تے
سٹوڈنٹ کندیرا ، مارکیز ، دستوفسکی ، جارج آرول ، ٹونی موریسن ، صادق حیات ، اکرام
الللہ تے شوکت صدیقی جئے ناول نگاراں دا ناں لین لگ پئے ۔ ایہناں نوں بھیڑا سمجھن
آلے وی کوئی تھوڑے نئیں سن ۔ کج سٹوڈنٹ تے ایہہ وی کہن لگ پئے کہ مارکیز دے ناولاں
تے پاک کتاباں وچ جادو ٹونے آلی حقیقت نگاری سانجھی اے ۔ کسے نوں وی ایہہ سمجھ
نہیں سی آ رہی پئی ایناں سٹوڈنٹاں نوں پٹیاں کون پڑھا رہیا اے ۔ شک دا سپ کنڈلی
مار مار ڈر دا زہر ڈوہلی جاندا تے لوکی وڑ وڑ گھراں نوں بھجے تے گھراں آلے کھولیاں
لبھدے نسدے ہفن ہوئے ۔ ہڑچھاواں جیل وڑ یا تے قیدی سوچن تے گلاں کرن لگ پئے ۔
پڑچھاواں ہلے جیل دی کند ہی ٹپیا تے دو قیدی اک دوجے نال جیل دے پودیاں دی گوڈی
کردیاں ہویاں دکھ پھولن لگ پئے ۔ اک آکھن لگا جد قتل کرنا جرم اے تے فر جیل آلے
کیوں پھائے لاندے نیں ۔ دوجا کھرپا سٹ کے بہہ گیا تے آکھن لگا “ جدوں جیل بند کردے
تے نوکری دی چھٹی ہو جاندے ، بال بچے چھٹ جاندے ، عزت ڈب جاندی تے جیل دیاں کداں
دی مٹی کتھے بندے دی جان چھڈدی اے ۔ تینوں پتہ اے پرسوں اچھو مر گیا اے ، اک قیدی
پھل دی پتیاں نوں اپنیاں انگلاں نال ملدیاں ہویاں دسن لگا ۔ نہیں مینوں تے پتہ
نئیں ، کی ہویا اے اوہنوں ؟ کج دن پہلاں ای تے جیل توں چھٹیا سی ۔ دوجا بول پیا ۔
اوہنے جیل دے سامنے خود کشی کر لئی اے ۔ ایہہ دسدیاں ہویاں قیدی دے مونہہ اتے پیڑ
دیاں لکیراں صاف صاف دسن لگ پیاں ۔ دوجا قیدی جدوں چپ رہیا تے اوہ آپ ہی دسن لگ
پیا کہ جدوں اچھو پنجھی ورہے پورے کر کے کرائے آلے گھر گیا تے اوتھے تے سارے گھر
ڈھا کے میونسپل کمیٹی نے اپنے دفتر بنا لئے سن ۔ بیوی تے پہلاں ہی کسے ہور نال
دوجے شہر ٹر گئی سی ۔ نہ پیسے تے نہ رہن نوں تھاں ۔ اوہنوں دس پیا پئی ایہہ دنیا
اوہدے بغیر چلی جاندی اے تے کسے نوں وی اوہدے ہون نہ ہون نال فرق نئیں پیندا تے
اوہنوں شہر دیاں سڑکاں ، کوٹھیاں تے بندیاں کول ڈر لگن پے گیا تے اوہ بھج کے جیل
ول آ گیا ۔ جیل دے اچے تے وڈے گیٹ کول آکے اوس سنتری نوں آکھیا کہ مینوں اندر جان
دے ۔ پر کتھوں اوہ جان دیندے ۔ اچھو کیہڑا کوئی جرم کیتا سی ۔ سنتری نے گالاں کڈ
کے پجھا دتا تے اچھو ظالم نے جیل دے سامنے ای اپنی نس کٹی تے دیوار نال ٹیک لا کے
سوں گیا ۔ ہن دونویں قیدی اپنیاں گلاں نال سہم کے چپ ہو گئے تے اوہناں دی چپ نے
ساری جیل اتے اپنا پڑچھاواں پا دتا ۔ اگلے دن ای ایس چپ نے چیکاں مارنیاں شروع کر
دتیاں تے جیل اندر قیدیاں تے سپاہیاں وچ یدھ پے گیا ۔ سایہ جیل توں اڈ کے شہر دے
امیر لوکاں دی آبادی ول ٹر گیا ۔ اخباراں وچ خبراں چھپن لگ پئیاں پئی شہر وچ جتھے
وی لوکی اکٹھے ہوندے نیں اوہ تھے شور تے دہائی مچ جاندی اے تے گھراں وچ لوکی چپ
چپیتے ایس ویلے دے گزرن دی اڈیک لائی پھردے ۔ مسجداں وچ اعلان ہو گئے کہ کوئی بندہ
نہ تے کسے نوں ملے تے نہ ای کسے کتاب نوں ہتھ لائے ۔ ٹریفک ، شاپنگ پلازے ، سکول ،
کالج ، یونیورسٹیاں تے لائبریریاں وی بند کر دتیاں گئیاں ۔
پڑچھانواں اک وڈے گھر دے ڈرائینگ روم اچ
وڑیا تے اوتھے گھر دا مالک جیہڑا وکیل سی اپنے دوستاں نال اے سی دی ڈھنڈی ہوا وچ
سکاٹ لینڈ دی مہنگی وسکی پی رہیا سی ۔ اوہدے دو بیلی لت تے لت چاہڑ کے صوفیاں تے
بیٹھے سن تے تیسرا بیلی لتاں کھلار کے تے دھون سٹ کے دوجیاں دیاں گلاں سن رہیا سی
۔ اوہ شاعر تے ناول نگار سی ۔ دوجے دو بیلیاں وچ اک ڈاکٹر تے دوجا بزنس مین سیاست
دان سی ۔ پڑچھاواں وی آس لائی بیٹھا سی پئی ایہہ پڑھے لکھے تے رجے لوک ویلے دے
لالچ نوں پیراں تھلے رولن دے ۔ پر ایتھے تے لالچ داسپ کنڈلی مار کے بیٹھا سی ۔
وکیل نے جعلی کاغذ بنا کے سیاسی دوست نوں کروڑاں دا فیدا دتا تے آپ وی لکھاں چھل
لئے ۔ ڈاکٹر بقراطی قَسم دی تاریخ دسدیاں ہویاں آکھن لگا پیسہ تے کینسر دے مریض
دیندے نیں جنہاں دے بچن دی وی کوئی امید نئیں ہوندی تے ایسی لئی میں ہون کینسر دا
ای ہسپتال بنان لگا آں ۔ پڑچھانویں دی نظر کتاباں دی الماری تے پئی جتھے کئی سو
کتاباں جڑیاں ہویاں سن ۔ بورخیس ، دستو فسکی ، غالب تے فیض دیاں کتاباں چمڑے دے
کور وچ اوپریاں لگ رہیاں سن ۔دین سیاست توں وکھ بس چنگیزی اے ، سیاستدان دے ایہہ
لفظ سن کے پڑچھاویں شاعر ول منہ پھیر لیا ۔ پڑچھاواں اوہدے دماغ وچ وڑیا تے چھیتی
نال الٹیاں کردا باہر نس آیا ۔ شاعر اوتھے وکیل دی مرسڈیز دے کالے شیشیاں آلے بوہے
بند کرکے وسکی دی بوتل پھڑ کے بیٹھا سی تے باہر نکلن لئی تیار نئیں سی ۔ پڑچھاواں
اوتھوں انج نسیا جیویں اوہنوں وی چمڑے دا کور چڑھا کے الماری وچ سجان لگے ہون ۔ اگلے
تن دن فقیر جاگدا رہیا تے پڑچھاواں وی بکل مار کے سو رہیا ۔ فقیر سوچدا رہیا پئی
کدوں تک ایس طرح مرن نوں اڈیکدا رہواں دا ۔ مرن تے جانا ایں چلو ہور سولاں دا سالن
چکھ ویکھنے آں ۔ شہر وچ کرفیو لگ گیا ۔ ہر کوئی ڈریا ہویا سی پئی پڑچھاویں دا اثر
اوہدے تے ناں پے جاوے ۔ لوکی گھراں وچ لک گئے تے حکومت نیں وی باہر نکلن دی پابندی
لا دتی ۔ ٹریفک بند ، سڑکاں اجڑیاں اجڑیاں تے ڈر دے بدلاں دا ہنیرا چواں پاسے ۔
پولیس آلے ڈنڈے لے کے ہر پاسے کھلو گئے ۔ ناں کوئی شہر نوں اندر آوے تے ناں کوئی
شہر تو باہر جاوے ۔ باہر دے ملکوں عینکاں وی آگئیاں جنہاں نال سایہ نظر آ سکدا سی
۔ پولیس نے جیل ، یونیورسٹی ،تھیٹر تے کئی گھراں وچوں بندے پھڑ پھڑ کے کسے دور شہر
دے ڈگے ڈھٹے قلعے وچ بند کردتا جتھے کوئی وی نئیں جا سکدا سی ۔ پتا ہوندا تے کوئی
جاندا ۔ فقیر وی سڑک دے کنارے رکھ دی چھانویں بہہ بہہ کے تھک گیا سی ۔ اوہدے کولوں
اک مولوی لنگن لگیا تے پتہ نہیں کیویں اوہدے کناں وچ کوئی آواز پئی تے اوس مڑ کے
فقیر ال ویکھیا ۔ اوہ سو رہیا سی تے پڑچھانواں فٹ پاتھ دے پچھے اک جنگلے نال جپھی
پا کے نچ ٹپ رہیا سی ۔ نمی نمی ہوا نال رکھ دے پتے کھڑک رہے سن ۔ مولوی فقیر ال
مونہہ کر کے گالاں کڈن لگ پیا تے جد کوئی وی جواب ناں لبھا تے آکھن لگا کتے دی موت
مریں دا مردودا ۔ پڑچھاواں ہور زور نال ہلن لگ پیا جیویں ہس ہس کے موہندا ڈگدا
ہووے ۔ پڑچھاواں وی سڑکاں ٹپدا ٹپدا دور نکل گیا ۔ ہر پاسے سپ سنگ گیا سی ۔ نہ
بندا نہ بندے دی ذات ۔ فر اکو واری پولیس دیاں ہوٹر والیاں گڈیاں سڑکاں تے نسن
بھجن لگ پیاں تے لوڈ سپیکر تے لوکاں نوں باہر نکلن توں ٹھاکنا شروع کر دتا ۔
پڑچھانواں دے پچھے پچھے گڈیاں انج نس رہیاں ساں جیویں کسے قاتل دا پچھا کر رئیاں
ہون ۔ پڑچھانواں وی اڈدا اڈدا شہر دی وڈی سڑک دے کنڈے لمے پئے فقیر دے نیڑے اپڑ
گیا ۔ فقیر ہوٹر دی اواز سن کے اٹھ پیا تے پڑچھاواں اوہدے سر تے اپڑ کے لک گیا ۔
اکھاں تے وڈے کھوپیاں آلیاں عینکاں چاہڑے سپاہی کڈی توں لہہ کے اپنیاں ریفلاں
سدھیاں کیتی فقیر ال بھجے تے نیڑے اپڑ کے سدھے فیر اوہدی کھوپڑی تے کر دتے ۔ فقیر
دا دماک باہر فٹ پاتھ تے ڈگ پیا ۔ پڑچھاواں لہو وچ گوتے کھا کے اوتھے ای ڈب گیا ۔
اگلے دن ای حیاتی رولا پاندی سڑکاں تے بزاراں وچ چلنی شروع ہو گئی ۔ پولیس
پڑچھاویں دے پڑچھانویں لبھن لئی چواں پاسے عینکاں آلے بندے ٹور دتے ۔
No comments:
Post a Comment